Η Ιταλία απειλεί να τινάξει την ΕΕ στον αέρα

Σε συναγερμό βρίσκεται για μια ακόμη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαιτίας της υποχώρησης των ιταλικών τραπεζικών μετοχών.

To Reuters μεταδίδει ότι η Ιταλία μπορεί να καταρρεύσει και μάλιστα χειρότερα από την Ελλάδα, αφού αυτή την κρίση η Ευρώπη δεν θα καταφέρει να την περιορίσει.

Τριγμούς στα θεμέλια της οικονομίας της Ιταλίας, της τρίτης μεγαλύτερης στην Ευρωζώνη, προκαλεί η νέα υποχώρηση των τραπεζικών μετοχών που σημειώθηκε την Τρίτη.

Μάλιστα, σύμφωνα με εξαιρετικά δυσοίωνα σενάρια, τα οποία μεταδίδει το Reuters απειλείται μετάδοση της κρίσης και σε άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ αυτή η κρίση μπορεί να στείλει την Ιταλία πίσω στην ύφεση.

Μάλιστα, τα πλέον απαισιόδοξα σενάρια θεωρούν ότι η υποχώρηση των ιταλικών τραπεζών μπορεί να προκαλέσει μια κατάρρευση «τύπου Ελλάδας», την οποία όμως, θα είναι σχεδόν αδύνατο να περιορίσει η Ευρώπη.

Σύμφωνα με το Reuters οι ιταλικές τράπεζες ασφυκτιούν υπό τα συσσωρευμένα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ενώ- για να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η αίσθηση αστάθειας- ο Ματέο Ρέντσι δεσμεύθηκε να παραιτηθεί, αν χάσει το δημοψήφισμα του Οκτωβρίου για τη συνταγματική αναθεώρηση.

«Η Ιταλία αντιμετωπίζει μία ισχυρή κρίση, που ενισχύεται με γεωμετρική πρόοδο», ανέφερε ο Φραντσέσκο Γκαλιέτι, επικεφαλής της εταιρείας Policy Sonar και πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών.

«Το άμεσο έναυσμα αυτής, είναι η τραπεζική κρίση», πρόσθεσε.

Ο τραπεζικός δείκτης της Ιταλίας υποχώρησε κατά 30% από τη στιγμή που η Μ. Βρετανία αποφάσισε υπέρ του Brexit, ανεβάζοντας τις απώλειες μέχρι στιγμής στο 57%.

Την Τρίτη, υποχώρησε περαιτέρω κατά 1,44%, φτάνοντας περίπου σε χαμηλό τριετίας.

Τη δεδομένη στιγμή η Ιταλία είναι εύθραυστη, πολιτικά και οικονομικά.

Συχνά, περιγράφεται ως «πολύ μεγάλη για να σωθεί» σε μία κρίση, οπότε ακόμη κι αν είναι μικρή η άμεση οικονομική σχέση μεταξύ των τραπεζών της και της ψήφου υπέρ του Brexit, οποιοδήποτε παγκόσμιο σοκ προκαλεί μεγάλες «δονήσεις» στη χώρα, γράφει το Reuters.

«Η Ιταλία είναι ουσιαστικά το τεκτονικό ρήγμα της Ευρώπης», σχολίασε πρώην αξιωματούχος του ΔΝΤ, που διατήρησε την ανωνυμία του.

«Τόσο το δημόσιο χρέος όσο και ο τραπεζικός τομέας είναι σε μία πυριτιδαποθήκη, που διατηρείται μέσα από μία διαδικασία μη αναγνώρισης των συσσωρευμένων ζημιών που συνεχίζουν να μετακυλούν.

Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι κάποιος πρέπει να αναλάβει τις ζημιές τελικά», πρόσθεσε.

Η μεγαλύτερη άμεση ανησυχία επικεντρώνεται στην τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας, την Banca Monte dei Paschi di Siena, που έχει τη μεγαλύτερη αναλογία μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η ΕΚΤ της έχει ζητήσει να τα περιορίσει κατά 40% τα επόμενα τρία χρόνια.

Η Ρώμη είναι σε συζητήσεις με τις Βρυξέλλες για ένα σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών της, ελπίζοντας να περιορίσουν τις απώλειες για τους μετόχους και ομολογιούχους.

Μία τέτοια συμφωνία, μπορεί να απαιτεί την παράκαμψη των κανονισμών που υιοθέτησε η ΕΕ το 2014, προκειμένου να αναγκάζει επενδυτές και καταθέτες να επωμίζονται το βάρος σε τέτοιες περιπτώσεις.

Η Γερμανία τονίζει ότι οι κανονισμοί πρέπει να γίνουν σεβαστοί, αλλά η Ιταλία απαντά ότι απαιτείται ευελιξία.

«Μία λύση πρέπει να βρεθεί γρήγορα, διαφορετικά η παλαιότερη τράπεζα του κόσμου (BMPS) μπορεί να καταρρεύσει και να πάρει μαζί της τον υπόλοιπο τραπεζικό τομέα της Ευρώπης.

Η ΕΕ πρέπει να δείξει ευελιξία, διαφορετικά η Ιταλία μπορεί να χρεοκοπήσει», προειδοποίησε ο Άντριου Έντουαρντς, CEO της χρηματοοικονομικής εταιρείας ETX Capital.

Αξιωματούχος της ΕΕ ανέφερε στο Reuters ότι στο EuroWorking Group της Δευτέρας, οι μετέχοντες εξέφρασαν την ανησυχία τους για την κατάσταση στην Ιταλία.

Όμως, άλλος αξιωματούχος ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει μεγάλη διάθεση να αλλάξουν ή να «μαλακώσουν» οι κανονισμοί του bail-in.

Την ίδια ώρα, ο Ρέντσι υποσχέθηκε ότι θα παραιτηθεί αν χάσει το δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση, παρότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτό είναι το πιθανότερο να συμβεί.

Οι αγορές θα αντιδράσουν άσχημα σε μία αποχώρησή του, εκτιμά το Reuters.

Και εκεί που άπαντες είχαν στραμμένο το βλέμμα τους στην Ελλάδα και εν συνεχεία στο Brexit, τρέμοντας για την ευστάθεια του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, η τραπεζική κρίση στην Ιταλία που εξελίσσεται ραγδαία μοιάζει ικανή να τινάξει στον αέρα με απρόβλεπτες εξελίξεις την οικονομική ένωση.

Το Βερολίνο επί του παρόντος εμφανίζεται – στην κοινή γνώμη τουλάχιστον – ατάραχο, με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να τονίζει ότι η Ιταλία δεν ζητά κάποια ειδική μεταχείριση στο θέμα των τραπεζών.

Ωστόσο, αποτελεί κοινό μυστικό ότι όσο κλιμακώνεται η τραπεζική κρίση στην Ιταλία, τόσο πιο κοντά σε κοσμογονικές αποκαλύψεις βρίσκονται οι γαλλικές και γερμανικές τράπεζες που έχουν ουκ ολίγους κρυμμένους σκελετούς στη ντουλάπα τους.

Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η γερμανική Deutsche Bank, η οποία χαρακτηρίστηκε από το ΔΝΤ πριν από λίγες ημέρες ως ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την παγκόσμια οικονομία, αφού μπορεί σε περίπτωση που «σκάσει», να τη συμπαρασύρει σε ένα ντόμινο απρόβλεπτων εξελίξεων και σίγουρα πολλαπλασιαστικό της αντίστοιχης περίπτωσης Lehman Brothers.

Το μείζον θέμα στην Ιταλία, οι τράπεζες της οποίας έχουν τεράστιο πρόβλημα διαχείρησης των κόκκινων δανείων τους που ανέρχονται σε 360 δισ. ευρώ, είναι πώς θα μπορέσει να βγει από την τραπεζική κρίση δίχως να γίνει bail in (κούρεμα καταθέσεων), όπερ έχει ήδη τεθεί εμμέσως επί τάπητος από το εξωτερικό.

Μέσα σε αυτό το κλίμα ο Μάριο Ντράγκι καλείται να αναλάβει δράση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την ώρα που η κόντρα με το Βερολίνο και τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μαίνεται ανεξέλεγκτη.

Μία λύση, η οποία θα μπορούσε να αποκλιμακώσει τις πιέσεις στις τράπεζες και να ανοίξει το δρόμο μέσα από την ελάφρυνση των τραπεζικών ισολογισμών για τη χρηματοδότηση της οικονομίας και τη στροφή στην ανάπτυξη, θα ήταν να πάρει τα κόκκινα δάνεια πάνω της η ΕΚΤ.

Κάτι τέτοιο ωστόσο να θεωρείται βέβαιο ότι αποτελεί casus belli για τον τσάρο της γερμανικής και… ευρωπαϊκής οικονομίας.

Το μείζον διακύβευμα με αφορμή την καταιγιστική κρίση στην Ιταλία, πλέον δεν είναι άλλο από το αν θα καταλάβει το Βερολίνο ότι πρέπει να αλλάξει ρότα στην ευρωπαϊκή πολιτική ή θα επιτείνει τον οικονομικό πόλεμο για το γερμανικό imperium – ή Ράιχ, πείτε το όπως θέλετε – βυθίζοντας την ευρωπαϊκή αλλά και παγκόσμια οικονομία σε ένα νέο καθοδικό σπιράλ θανάτου, σε συνδυασμό με την εκρηκτική άνοδο των ακροδεξιών ευρωσκεπτικιστικών και φυγόκεντρων δυνάμεων εντός της ΕΕ.